Σε υψόμετρο 460 μέτρων, στους πρόποδες μιας άδενδρης πλαγιάς του Βρύσινα τη λεγόμενη Κεφάλα Κουμνιώτικη και σε απόσταση 15 χιλιομέτρων από το Ρέθυμνο ο ορεινός αυτός οικισμός βρίσκεται στα όρια του Δήμου Ρεθύμνης με τον Δήμο Νικηφόρου Φωκά με 173 κατοίκους. Το όνομα προέρχεται από το Βυζαντινό τύπο «Κούμοι» που σημαίνει πρόχειρη στέγη για την προστασία μικρών ζώων και πουλερικών από τα αρπακτικά. Ανέκαθεν υπήρξε ένας κτηνοτροφικός οικισμός φημισμένος για τα κτηνοτροφικά του προϊόντα. Επί Ενετών το χωριό αναγράφεται στις απογραφές του 16ου αιώνα. Επί Τουρκοκρατίας το χωριό σαν ορεινό βίωσε σημαντικές μάχες και κατέγραψε ηρωικές στιγμές λόγω των αγωνιστικών κινημάτων της εποχής. Κοντά στο χωριό υπάρχει Φαράγγι και αρκετά σπήλαια. Στους Κούμους και στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν αρκετοί ναοί και παρεκκλήσια. Ο ναός του Σωτήρα Χριστού είναι ο ενοριακός ναός με αριστοτεχνική αρχιτεκτονική. Η εκκλησία "Άγιος Αντώνιος", αποτελεί σπηλαιώδη ναό.