Ομιλία Δημάρχου Ρεθύμνου στην Εκδήλωση Μνήμης των εκτελεσθέντων από τους Ναζί κατοίκων του Αδελε τον Μάη του 1941 και στην παρουσίαση ταυτοποίησης των κρανίων των θυματων 03/06/24
2 Ιουνίου 2024, Μνημείο Σαρακίνας, αιθ. «Κωστης Γιαμπουδάκης» Αδελε
Σεβασμιώτατε
Αξιότιμε Υπουργέ
Αξιότιμοι εκπρόσωποι της Περιφέρειας Κρήτης, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του Πανεπιστημίου Κρήτης , του ΙΤΕ, της Εκκλησίας, των Σωμάτων Ασφαλείας και των τοπικών φορέων και υπηρεσιών
Κυρίες και Κύριοι
Αγαπητοί Συμπολίτες
Είναι σπουδαία η σημερινή μέρα και νοιώθουμε ευγνώμονες που αξιωθήκαμε να μοιραστούμε το ιστορικό, επιστημονικό και συναισθηματικό της φορτίο.
Είμαστε βαθιά συγκινημένοι που πριν από λίγη ώρα τελέσαμε επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο Σαρακήνας, ένα χώρο τον οποίο ευπρέπισε, ως όφειλε, κάνοντας τις αναγκαίες αισθητικές παρεμβάσεις, ο Δήμος Ρεθύμνου.
Σμίξαμε σε αυτόν τον καθαγιασμένο από το αίμα αθώων θυμάτων του αδίστακτου ναζισμού, τόπο Θυσίας για να τιμήσουμε, όπως κάθε χρόνο, με δέος και σεβασμό, τους 18 εκτελεσθέντες Αδελιανούς από τον κατακτητή, κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Φέτος όμως, 83 χρόνια μετά, χάρη στην πρωτοβουλία των συγγενών τους και της τοπικής κοινωνίας αλλά και στην σημαντική παρέμβαση της Επιστήμης, η οφειλόμενη τιμή που αποτείνουμε στους δικούς μας ήρωες, εμπεριέχει μια επιπλέον διάσταση: την απόδοση της ταυτότητας τους.
Σας μιλώ ειλικρινά, λίγες φορές στη ζωή μου έχω αισθανθεί τόση ικανοποίηση και πληρότητα από την επίτευξη ενός ευγενούς στόχου.
Το επίτευγμα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας και Έρευνας στην πλήρη ταυτοποίηση των κρανίων των 18 εκτελεσθέντων αμάχων, τα οποία είχαν υποστεί τη φθορά του χρόνου, δικαιολογεί την παγκόσμια ακτινοβολία του ΙΤΕ και των επιστημόνων του.
Έχω πει κι άλλες φορές και θα το επαναλάβω μια και αποτελεί πάγια πεποίθηση μου, την οποία είμαι βέβαιος ότι συμμερίζονται και οι συμπολίτες μου αλλά και όλοι οι Κρητικοί: Είμαστε πολύ περήφανοι για τα Πανεπιστημιακά μας Ιδρύματα και τα Ερευνητικά Ινστιτούτα που λειτουργούν στο νησί μας.
Αποδεικνύουν διαρκώς το υψηλό επίπεδο θεωρητικής γνώσης και έρευνας που παρέχουν, την καινοτομία, την πρωτοπορία, τον εγγενή και ακατάβλητο δυναμισμό τους, παρά τις διαδοχικές κρίσεις που υπέστη η χώρα μας, παρά την έλλειψη πόρων και το δύσκολο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον εντός του οποίου λειτουργούν.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το ΙΤΕ και το Εργαστήριό του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας , συνέδεσε με τον πιο ευεργετικό τρόπο την κοινωνία με τη σύγχρονη τεχνολογία και την επιστήμη, κάνοντας μας όλους κοινωνούς μιας σχέσης υγιούς αλληλεξάρτησης, η οποία μπορεί να εγγυηθεί την πρόοδο κι ευημερία μας.
Οι εξαίρετοι επιστήμονες κύριοι Ταβερναράκης Νεκτάριος/ Πρόεδρος του ΙΤΕ και Πουλακάκης Νίκος /Επικεφαλής του Εργαστηρίου του ΙΤΕ, υποστηρίζουν ότι το έργο που επιτελούν στο εργαστήριο του αρχαίου DNA, ανοίγει ένα παράθυρο στο παρελθόν μας που μας προσφέρει τη γνώση και τα μέσα για να μελετήσουμε, με ασφαλή επιστημονικά κριτήρια, την εξελικτική ιστορία του σύγχρονου ανθρώπου.
Θεωρώ, συμπληρώνοντας την άποψη τους, ότι με την πρωτόγνωρη πρόκληση που δέχθηκαν και επιτυχώς διεκπεραίωσαν, εγκαθίδρυσαν ένα δίκτυο που γεφυρώνει το Παρελθόν με το Παρόν και το Μέλλον μας.
Η Επιστήμη, που με τόση αφοσίωση και αξιοσύνη υπηρετούν, μέσα από το γόνιμο συγκερασμό της θεωρίας με τη σύγχρονη τεχνολογία, γίνεται το διαβατήριο μας για ένα ταξίδι που καταλύει τις συμβάσεις του χρόνου, οριοθετώντας συνάμα τη σχέση μας μαζί του.
Μετέχοντας σε αυτή την αέναη και άχρονη περιήγησή στο Παρελθόν μας, κατανοούμε, ερμηνεύουμε και νοηματοδοτούμε το Παρόν μας, χαράσσοντας με σύνεση και αυτογνωσία το κοινό μας Μέλλον.
Νομίζω αυτός είναι ένας από τους σημαντικότερους στόχους της Επιστήμης, διαχρονικά. Και για τούτη της προσφορά της στην ανθρωπότητα, υποκλινόμαστε στα επιτεύγματά της.
Εντούτοις, παρά την αδιαμφισβήτητη αυταξία της, η Επιστήμη, για να συμβάλει στην ποιοτική διαβίωση και επιβίωση της ζωής στον πλανήτη μας, έχει ανάγκη την εμπιστοσύνη, την αποδοχή, τη στήριξη και την ορθολογική διαχείριση των επιτευγμάτων της από τον άνθρωπο.
Πάντα πίστευα πως κάθε βήμα προόδου που κάνει ένα τόπος, μια κοινωνία, οφείλεται στους ανθρώπους του. Ζώντες και τεθνεώτες.
Εκείνους που αφήνουν το σεπτό αποτύπωμα τους, στη ζωή των συγκαιρινών τους συνανθρώπων, στην ιστορία που έγραψαν με υψηλό κόστος οι πρόγονοί τους , στο μέλλον που ονειρεύονται οι διάδοχοί τους. Από όποιο μετερίζι κι αν βρίσκονται.
Άνθρωποι που το ηθικό τους ανάστημα, οι ικανότητες και τα ψυχικά τους χαρίσματα, αντανακλούν τον ιστορικό πλούτο και διασφαλίζουν τη θετική μελλοντική προοπτική αυτού του τόπου.
Και είναι αλήθεια πως η σημερινή μας σμίξη σε τούτο τον τόπο που αναδύει ακόμη το άρωμα της Ελευθερίας, οφείλει την ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση που μας διακατέχει όλους, στην Επιστήμη και στον Άνθρωπο.
Πρωτίστως, στους θυσιασθέντες προγόνους μας.
Αλλά και στους απογόνους τους, που πίστεψαν στη δυνατότητα να γίνει το ανέφικτο, εφικτό.
Όπως ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστήμιου του
Μαϊάμι και πρώην Πρόεδρος της
Συγκλήτου κ. Γιώργης Αλεξανδράκης,
ο οποίος αποτελεί για όλους μας πρότυπο. Παρότι βίωσε τον άδικο
χαμό του πατέρα, του παππού και του θείου του
και τις συνέπειες αυτή της απώλειας, την ορφάνια, την αυταπάρνηση της μητέρας του, τις στερήσεις και τη φτώχεια της εποχής
εκείνης, προόδευσε, αξιώθηκε τιμές και υψηλές κατακτήσεις στην ακαδημαϊκή
του διαδρομή και μάλιστα σε μια άλλη ήπειρο.
Όμως ποτέ δεν ξέχασε τη γενέτειρα του, το Αδελε.
Με την ιδιότητα του καταξιωμένου επιστήμονα αλλά και του άμεσου συγγενή εκτελεσθέντων, ανέλαβε την πρωτοβουλία να κινητοποιήσει τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αδελε - Αγίας Παρασκευής και να απευθυνθούν μαζί στους επιστήμονες του ΙΤΕ, αιτούμενοι, με ευαισθησία και σεβασμό στην επιθυμία των συγγενών των θυμάτων αλλά και την ιστορία του μαρτυρικού τους τόπου, τη συνδρομή τους στην ταυτοποίηση των κρανίων.
Όπως επίσης οι Καθηγητές Ταβερναράκης Νεκτάριος και Πουλακάκης Νίκος που με τους άξιους συνεργάτες τους, ανέλαβαν την πρόκληση διενέργειας μιας καινοτόμου έρευνας, με συγκεκριμένους πόρους και διαθέσιμο υλικό και τα κατάφεραν. Τα ευρήματα της πρωτοποριακής επιστημονικής τους εργασίας δημοσιεύτηκαν σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό και έτυχαν παγκόσμιας αναγνώρισης.
Όπως οι άνθρωποι του Πολιτιστικού Συλλόγου Αδελε – Αγίας Παρασκευής και πολλοί άλλοι συνάνθρωποι μας, από χωριά που φέρουν ισχυρό ιστορικό φορτίο, οι οποίοι έχουν επίγνωση της καταγωγής τους, ξέρουν να τιμούν τους προγόνους τους και με ανιδιοτέλεια, προσφέρουν μέρος της ψυχής τους στην προκοπή του τόπου τους.
Όπως και όλοι εσείς που συνδράματε την τιμητική αυτή εκδήλωση μνήμης και την κοσμείτε με την παρουσία σας.
Σας ευχαριστούμε από καρδιάς.
Διότι έχετε το πρόσωπο της Ελλάδας που θέλουμε. Της χώρας που επενδύει στην Επιστήμη και στις ικανότητες των ανθρώπων της, που τιμά όσους την προίκισαν με το προνόμιο της Ελευθερίας και της Ανεξαρτησίας, που αγωνίζεται με αξιοπρέπεια, τόλμη, συνεργασία και σκληρή δουλειά, να φανεί αντάξια του ιστορικού της παρελθόντος κι ενός μέλλοντος προοδευτικού και αποκαθαρμένου από μιζέριες, φανατισμούς και λαϊκισμούς.
Εύχομαι να μας δοθεί η ευκαιρία στο μέλλον, να συναντηθούμε και σε άλλους ιστορικούς τόπους, από τους πολλούς που διαθέτει η Κρήτη μας, για να αποδώσουμε τη δέουσα τιμή στη μνήμη των ηρώων μας αποκαθιστώντας, με τη συνδρομή της Επιστήμης, την ταυτότητα τους.
Η αυτοθυσία για ένα υψηλό ιδανικό, έχει πάντα ονοματεπώνυμο.
Το οποίο οφείλουμε να γνωρίζουμε όλοι.
Για να συνεχίσει να μας εμπνέει και να τροφοδοτεί με πίστη και δύναμη κάθε μας επιλογή.
Η μνήμη των νεκρών μας θα φωτίζει τη σκέψη μας και την ψυχή μας.
Η τιμή και η δόξα της θυσίας τους, θα ενδυναμώνουν πάντοτε τη συμπόρευση και συνύπαρξή μας.
Εύχομαι υγεία και δύναμη σε όλους εμάς για να τους θυμόμαστε και να τους ευγνωμονούμε.
Σας ευχαριστώ πολύ.