Μήνυμα της Αντιδημάρχου Παιδείας & Κοινωνικής Πολιτικής Δρ. Αννας Ελευθεριάδου – Γκίκα για τις Γυναίκες της Επανάστασης του ’21

Δύο αιώνες συμπληρώνονται από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Η χώρα μας, παρά τις περιοριστικές συνθήκες, γιορτάζει με δέος και περηφάνια το ιστορικό αυτό γεγονός, στο οποίο οφείλουμε τη σημερινή μας οντότητα και εθνική ταυτότητα. Η συνδρομή και συμμετοχή στον εορτασμό μας, χωρών απ’ όλο τον πλανήτη, οι οποίες επίσης συμμερίζονται τη σπουδαιότητα της Ελληνικής Επανάστασης στην εξέλιξη της παγκόσμιας ιστορίας, είναι συγκινητική και άξια αναφοράς.

Η επικαιροποίηση των διδαγμάτων της Ελληνικής Επανάστασης κι ο αναστοχασμός επί της σπουδαιότητας της είναι αναγκαία, περισσότερο ίσως από ποτέ άλλοτε στο παρελθόν. Οφείλουμε την απόδοση τιμής στους ήρωες της, όμως συνάμα, οφείλουμε να προβληματιστούμε, με κριτική ματιά, για τις δικές μας επιλογές, ως άτομα και ως έθνος.

Η ασφαλής και επιτυχής έξοδός μας από την πολυεπίπεδη κρίση που βιώνουμε, προϋποθέτει εντιμότητα, υπευθυνότητα και γενναιότητα. Η ανάγκη ομοψυχίας, συνεργασίας και εθνικής συστράτευσης ποτέ δεν ήταν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη. Έχουμε πλήθος παραδειγμάτων και στιγμών του αγώνα του 1821, ικανών να εμπνεύσουν και να καθοδηγήσουν σήμερα, τις βραχυπρόθεσμες αλλά και μακροπρόθεσμε επιλογές και δράσεις μας, ατομικές και συλλογικές.

Επειδή όμως η Ιστορία, παρότι γένους θηλυκού, αναφέρεται κυρίως στα επιτεύγματα των ανδρών ηρώων της, αισθάνομαι την ανάγκη να εστιάσω, σε τούτη την συνοπτική επετειακή αναφορά, στην ουσιαστική και πολύπλευρη συμβολή των γυναικών στον Αγώνα της Εθνικής μας Ανεξαρτησίας.

Οι γυναίκες, παρά τους αυστηρούς κοινωνικούς και φυλετικούς περιορισμούς εκείνης της εποχής, άφησαν το δικό τους ισχυρό αποτύπωμα στην Επανάσταση, αγωνίστηκαν με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο, με ενσυναίσθηση και ευαισθησία, επιδεικνύοντας τόλμη και αποφασιστικότητα που έφτανε στα όρια της αυτοθυσίας.

Στον Εθνικό Ξεσηκωμό, η παρουσία και ενεργή συμμετοχή γυναικών, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης, ηλικίας και τόπου, υπήρξε αδιαμφισβήτητη. Χωρίς να υπολείπονται τόλμης και αγάπης για την πατρίδα, βρέθηκαν ακόμη και στην πρώτη γραμμή της μάχης, υπερασπιζόμενες το όραμα για Ελευθερία και Ανεξαρτησία.

Πολλά είναι τα παραδείγματα των γυναικών που έμειναν στην ιστορία με το όνομα τους. Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, σύμβολο της γυναικείας μαχητικότητας, αψήφησε τους κινδύνους, πολέμησε με πάθος και συνέδραμε τον Αγώνα προσφέροντας τεράστιο μέρος της περιουσίας της και διαθέτοντας τα πλοία της, αφήνοντας έτσι το δικό της λιθαράκι στην Επανάσταση του 1821.

Εμβληματική προσωπικότητα στο πάνθεο των ηρώων της Επανάστασης, ήταν η Μαντώ Μαυρογένους. Μια χειραφετημένη γυναίκα με εγκύκλια μόρφωση, επηρεασμένη από τις αρχές του Διαφωτισμού, με ευρωπαϊκή φινέτσα, επέδειξε απαράμιλλη αφοσίωση στα ιδανικά που προάσπιζε η επανάσταση και ηγήθηκε σημαντικών εκστρατειών. Η αναγνωρισμένη συμβολή της στον Αγώνα μέχρι το τέλος του, αποτυπώθηκε στο αξίωμα της «επίτιμου αντιστράτηγου» που της απένειμε ο Καποδίστριας.

Είναι το ευάριθμο πλήθος των ανώνυμων γυναικών, ωστόσο, που με την αυταπάρνηση, τη γενναιότητα, την υπέρβαση των κανονιστικών προτύπων και την τολμηρή διάρρηξη των περιοριστικών, έμφυλων προσταγών της εποχής τους, τίμησαν τον Αγώνα με την αυτοδιάθεση τους στις ανάγκες του. Οι Σουλιώτισσες, οι Μανιάτισσες, οι Μακεδόνισσες, οι Μεσολογγίτισσες, οι Κρητικές, πολέμησαν με λεβεντιά και τόλμη, ηρωισμό και αυτοθυσία, υπηρετώντας παράλληλα το ρόλο τους ως μάνες που ανέθρεψαν και γαλούχησαν τις γενεές των ηρώων.

Η θυσία τους ούτε κύρους υπολείπεται ούτε έντασης και αξίας, κι η αναγνώριση της έκτασης και αποτελεσματικότητας της προσφοράς τους συνιστά ηθικό χρέος.

Καταθέτουμε το σεβασμό μας σε όσους μας κληροδότησαν ένα ελεύθερο και ειρηνικό παρόν που είναι το εχέγγυο για ελπιδοφόρο μέλλον στις επερχόμενες γενιές. Με πίστη στα υψηλά ιδανικά που υπερασπίστηκαν, συνεχίζουμε την προσπάθεια για μια Μεγάλη Ελλάδα, αντλώντας από το ηθικό, διανοητικό, στρατηγικό και ιστορικό οπλοστάσιο που μας κληροδότησαν. Μπορούμε και πρέπει να καταστήσουμε τη χώρα μας παράδειγμα πολιτισμού, και πρότυπο δημοκρατίας, ευπρέπειας και υγιούς ανάπτυξης.

Χρόνια πολλά σε όλες τις Ελληνίδες και Έλληνες!