ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΓΙΩΡΓΗ Χ. ΜΑΡΙΝΑΚΗ ΣΤΟ 17ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΚΛΕΓΜΕΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΗΝ Τ.Α.

ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ: “ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΩΝ”

Θέμα Εισήγησης: “Προβληματισμοί για την Καταστατική Θέση των Αιρετών με την εφαρμογή του Καλλικράτη”

Ηράκλειο, 19-21/10/2012

Κυρίες και Κύριοι

Αγαπητές και αγαπητοί Συνάδελφοι

η θεματολογία της σημαντικού συνεδρίου που διοργανώνετε, μας προσανατολίζει εξ αρχής στον προβληματισμό που διακατέχει όλα τα στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην παρούσα χρονική συγκυρία.

Αυτός ο προβληματισμός εκτός από κοινός είναι και δικαιολογημένος. Τις αίτιες τις εντοπίζουμε κυρίως στη δεινή θέση που έχουν περιέλθει οι Δήμοι μας και στην εμφανή πλέον αδυναμία του κάθε δημοτικού συστήματος να αντεπεξέλθει με επάρκεια, αποτελεσματικότητα και αξιοπρέπεια τόσο στις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες της κοινωνίας που υπηρετούμε όσο και στον αβάσταχτο αριθμό διοικητικών αρμοδιοτήτων με τις οποίες έχουν επιφορτιστεί οι Δήμοι χωρίς παράλληλα να τους διατίθενται από το κεντρικό κράτος τα απαιτούμενα έσοδα για να τις διαχειριστούν.

Χρήσιμο θα ήταν πριν αναφερθούμε στις επιμέρους δυσκολίες να επιχειρήσουμε να σκιαγραφήσουμε τους ανθρώπους της Αυτοδιοίκησης: ποιοί είναι τελικά, ποια ήταν τα οράματά και οι στόχοι τους όταν ανέλαβαν το δύσκολο αυτό έργο, πόσα κατάφεραν να υλοποιήσουν και σε ποιο στάδιο βρίσκονται σήμερα;

Γιατί, τι νόημα αλήθεια έχουν τα στατιστικά στοιχεία όταν οι κομιστές τους δεν αντιλαμβάνονται πως πίσω από κάθε αριθμό κρύβεται ένας άνθρωπος, είτε αιρετός είναι αυτός είτε υπάλληλος, ο οποίος αγωνίζεται με τα μέσα που διαθέτει να ανταποκριθεί σε περισσότερα από αυτά που του επιβάλλουν να κάνει χωρίς μάλιστα να του παρέχουν καμία διευκόλυνση στο έργο του;

Αναφέρομαι λοιπόν στους αιρετούς στους οποίους ασφαλώς συμπεριλαμβάνεστε κι εσείς που αποφασίσατε να υπηρετήσετε την κοινωνία και τους θεσμούς της, εκλεγόμενοι έμμεσα από τα Δημοτικά Συμβούλια.

Ήταν για όλους μας μια συνειδητή επιλογή συνυφασμένη με την εικόνα που είχαμε όλοι στο μυαλό μας από τις μνήμες και τα βιώματα του παρελθόντος μας. Τότε που, όταν γινόταν αναφορά στο Δήμαρχο της πόλης ,όλων το μυαλό πήγαινε στο πρόσωπο που είχε κύρος, μόρφωση, καλλιέργεια, ήθος, εντιμότητα και επαφή με την κοινωνία και τους ανθρώπους της.

Με την πάροδο του χρόνου αυτή η εικόνα ξεθώριασε, για να μην πω αλλοιώθηκε, κατόπιν συγκεκριμένων παρεμβάσεων. Τα πολιτικά κόμματα άρχισαν να “δημιουργούν” Δημάρχους και τη θέση της ελεύθερης επιλογής προσώπων πήρε η εκκόλαψη αυτοδιοικητικών παραγόντων που, όπως αποδείχθηκε δεν επιτελούσαν το λειτούργημα με την ψυχή τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός αναποτελεσματικού, δυσλειτουργικού αυτοδιοικητικού συστήματος που εξαρτούσε το σύνολο των λειτουργιών του από προσωπικές γνωριμίες και πελατειακές σχέσεις. Ευτυχώς η κοινωνία ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά της κι έτσι φτάσαμε σιγά σιγά, ειδικά την τελευταία 10 ετία, να είναι πλέον εμφανής η ανάγκη απεγκλωβισμού των πολιτών από τις κομματικές επιταγές και η επιλογή εκ μέρους τους να ενεργοποιήσουν αυτοδιοικητικά στελέχη, με λιγότερο πολιτικά κριτήρια.

Με αυτές τις διαδικασίες βρεθήκαμε κι εμείς εδώ: Και σήμερα πλέον δεν περνά μέρα που να μην αναρωτηθούμε πραγματικά τι κάνουμε; Νιώθουμε αυτή τη χαρά της δημιουργίας, την ευφορία της παραγωγής ενός έργου που έχει κοινωνικό αντίκρυσμα και ενισχύεται από την κεντρική εξουσία ώστε να μπορεί να συνεχιστεί ανεμπόδιστο;

Είναι γεγονός πως και στους Καλλικρατικούς Δήμους η θέση των αιρετών παραμένει κυρίαρχη, με δεσπόζουσα αυτή του Δημάρχου, ο οποίος έχει θεσμοθετημένες αρμοδιότητες που φαινομενικά ενισχύονται ή προβάλλονται με τη θεσμική του ιδιότητα του Προέδρου σε διάφορες επιτροπές όπως είναι:

Η Εκτελεστική Επιτροπή, στην οποία μετέχουν ο Δήμαρχος και οι Αντιδήμαρχοι και ουσιαστικά είναι το συλλογικό συντονιστικό και εκτελεστικό όργανο του Δήμου που παρακολουθεί την εφαρμογή της δημοτικής πολιτικής σε όλους τους τομείς και την εφαρμογή του επιχειρησιακού σχεδίου και του πενταετούς προγράμματος δράσης του Δήμου.

Η Οικονομική Επιτροπή και η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, που έχουν σοβαρότατες αρμοδιότητες και ουσιαστικά αποτελούν εκδήλωση της διάθεσης του Νομοθέτη για ουσιαστική συλλογική παρακολούθηση, έλεγχο και προγραμματισμό της οικονομικής λειτουργίας του Δήμου αλλά και για συλλογικό σχεδιασμό στα πολεοδομικά, χωροταξικά, περιβαλλοντικά ζητήματα του δήμου και τη σύννομη λειτουργία των επιχειρήσεων και των καταστημάτων στα όριά του.

Και η Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης, η οποία ουσιαστικά συγκροτείται απ’ όλους τους φορείς, συλλόγους, οργανώσεις αλλά και κληρωθέντες δημότες του Δήμου και αποτελεί ένα γνωμοδοτικό μεν όργανο σ’ όλα τα μείζονα θέματα που απασχολούν το Δήμο, αλλά ουσιαστικά είναι η αντανάκλαση της επιζητούμενης διαρκούς επικοινωνίας μεταξύ της δημοτικής Αρχής και της κοινωνίας.

Με τη λειτουργία αυτής της Επιτροπής στην οποία επίσης προεδρεύει ο Δήμαρχος ή ο Αντιδήμαρχος που ορίζει, δίδεται η δυνατότητα σ’ όλους τους πολίτες να ενημερώνονται σωστά και υπεύθυνα και στη δημοτική αρχή να «αφουγκράζεται» τους προβληματισμούς και τις σκέψεις των εκπροσώπων της κοινωνίας, που δεν περιχαρακώνονται σε κομματικά ή ιδεολογικά πλαίσια.

Η θεσμοθέτηση των συγκεκριμένων επιτροπών και ο συντονισμός τους από τους αιρετούς ουσιαστικά ενισχύουν τις αρμοδιότητές τους και αναβαθμίζουν τη θέση και το ρόλο τους στους Καλλικρατικούς Δήμους, υποχρεώνοντας τους συνάμα να εντατικοποιήσουν τη συστηματική προσπάθεια τους να επικοινωνήσουν με την κοινωνία και να την ενεργοποιήσουν στην κατεύθυνση του κοινού στόχου που δεν είναι άλλος από την ανάπτυξη του τόπου και η ευημερία των πολιτών.

Είναι προφανής, λοιπόν, σ'' ολόκληρο το νομοθέτημα η προσπάθεια του Νομοθέτη για τη διάχυση της δημοτικής εξουσίας σε περισσότερα όργανα, για συστηματική παρακολούθηση της λειτουργίας των οργάνων στα πλαίσια της νομιμότητας, τη δημιουργία νέων θεσμών για τη δημοκρατική νομιμοποίηση της λειτουργίας των Δήμων στα σημαντικά θέματα, που φέρονται προς ψήφιση στο Δημοτικό Συμβούλιο, την ενίσχυση της διαφάνειας στη λήψη και την υλοποίηση των αποφάσεων και την προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για την πάταξη της γραφειοκρατίας και της πολυπλοκότητας στις οργανικές Αυτοδιοικητικές Μονάδες.

Έτσι, ενώ σε θεωρητικό επίπεδο η εφαρμογή του Καλλικράτη θα ήταν και θα έπρεπε να είναι μια επαναστατική αλλαγή στις δομές της διοίκησης, στην πράξη, αυτή η αλλαγή αυτή η σπουδαία διοικητική μεταρρύθμιση που σχεδιάστηκε επί χάρτου, δεν συνοδεύτηκε από ανάλογη μεταρρύθμιση του κεντρικού συστήματος, το οποίο χρησιμοποίησε, όπως αποδείχθηκε, τους πόρους που η Τοπική Αυτοδιοίκηση εξοικονόμησε για να καλύψει τι δικές του αδυναμίες κι ελλείψεις.

Δυστυχώς, στους περισσότερους τομείς, το κεντρικό πολιτικό σύστημα μας δίνει καθημερινά απτά δείγματα της έλλειψης βασική σας γνώσης και σεβασμού του απέναντι στην Αυτοδιοίκηση, τόσο σε λειτουργικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο .

Υποθέτω τα ίδια ερωτήματα θα απασχολούν τόσο εσάς, τις εκλεγμένες Κυρίες στην Τ.Α. Όσο και τους Γενικούς Γραμματείς, μια κι όλοι άνθρωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είστε και μάλιστα μπορούμε κάλλιστα να θεωρήσουμε, ειδικά εσείς οι Γενικοί Γραμματείς, ότι υπάγεστε στους αιρετούς αφού έχετε αρκετά κοινά χαρακτηριστικά με αυτούς στη διαδικασία που επιλεγήκατε γι’ αυτή τη θέση. Ανεξάρτητα από την εμπειρία που έχετε, αφού σίγουρα θα υπάρχουν συνάδελφοί σας που εντάσσονται για πρώτη φορά σε δημοτικό σύστημα, ως εκπρόσωποι του νέου θεσμού που εισήγαγε ο Καλλικράτης, καλείστε να φέρετε σε πέρας το δύσκολο έργο του συντονισμού των πολλών δημοτικών υπηρεσιών να παρακολουθείτε την εξέλιξη των στόχων που έχουν τεθεί και των χρονοδιαγραμμάτων των έργων υλοποιούνται, να παρέχετε οδηγίες, να επεξεργάζεστε σοβαρά θέματα που αφορούν την εν γένει λειτουργία του Δήμου σε συνεργασία με τα στελέχη του, να συμμετέχετε στην κατάρτιση αναπτυξιακών προγραμμάτων, να παρακολουθείτε την τήρηση νομιμότητας κάθε ενέργειας που εκπορεύεται από τις υπηρεσίες του Δήμου, να επωμίζεστε την οργάνωση κάθε νέας υπηρεσίας και να κάνετε διαχείριση προσωπικού, έργο που προϋποθέτει γνώση, εμπειρία και ισχυρά ψυχικά αποθέματα.

Ο θεσμός του Γενικού Γραμματέα, εξάλλου, αποτελεί για κάθε Δήμο ένα σημαντικό εργαλείο διασφάλισης της ορθής αυτοδιοικητικής διαχείρισης. Είστε πραγματικά απαραίτητοι, είτε είστε άνδρας είτε γυναίκα, δεν υπάρχει καμία διαφοροποίηση σε αυτό, και χαιρόμαστε που το κεντρικό πολιτικό σύστημα αναγνώρισε την αναγκαιότητά σας και σας ενέταξε, με τον Καλλικράτη, στο διοικητικό δυναμικό των Δήμων μας, δυνατότητα που σπεύσαμε να υλοποιήσουμε.

Πως όμως οι αιρετοί μπορούν να υποστηρίξουν όλο αυτό το νέο, εκσυγχρονισμένο αυτοδιοικητικό σύστημα, χωρίς πόρους;

Παράλληλα, εναπόθεσε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση επιπλέον δυσβάστακτες αρμοδιότητες χωρίς να της εξασφαλίσει τους πόρους και τα μέσα που δεσμεύτηκε αρχικά ότι θα της παρέχει για να καταφέρει ν αντεπεξέλθει σε αυτές.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση σήμερα υπόκειται σε μια πρωτοφανή και ανεπίτρεπτη αφαίμαξη στην οποία συμβάλει η δημιουργία μιας νέας γενιάς παρακρατηθέντων, στο πλαίσιο εφαρμογής μιας δημοσιονομικής πολιτικής που αντί να εξυγιάνει καταργεί ή υποβάλλει σε μια εντελώς αντιπαραγωγική διαδικασία όλο το αυτοδιοικητικό οικοδόμημα.

Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, οι βασικότερες πηγές χρηματοδότησης των Δήμων είναι οι Κ.ΑΠ. που διατίθενται εξ ολοκλήρου στην κάλυψη του κόστους των υπηρεσιών που έχουν μεταβιβαστεί στους ΟΤΑ και η ΣΑΤΑ που διατίθεται για τη χρηματοδότηση επενδυτικών δραστηριοτήτων των Δήμων και των Δημοτικών τους Επιχειρήσεων και των Κοινοτήτων.

Και οι δύο έχουν υποστεί τρομακτικές περικοπές, ώστε να μην καλύπτουν ούτε το 60% των λειτουργικών δαπανών των δομών τους. Η δε ΣΑΤΑ είναι ανύπαρκτη. Ιδιαίτερα δε το πρόβλημα είναι οξύτερο στους Μητροπολιτικούς Δήμους στους οποίους περιήλθε στη δική τους αρμοδιότητα η ευθύνη μισθοδοσίας του προσωπικού της ΤΥΔΚ, της Πολεοδομίας, της Υπηρεσίας Πρόνοιας, των καθαριστριών των σχολικών μονάδων, οι υπερωρίες και τα έξοδα εκτός έδρας των υπαλλήλων και τώρα και η μισθοδοσία των υπαλλήλων των ΚΕΠ.

Το ίδιο μηδενικά είναι και τα έσοδα των Δημων από το φόρο Ζύθου, από τα διαφημιστικά τέλη κι από τα παράβολα αδειών παραμονής των αλλοδαπών.

Εξίσου απογοητευτικές είναι και οι συγκρίσεις των εσόδων των Δήμων από τα παρακρατηθέντα αφού το 2012 έχει καταβληθεί και υπάρχει η υπόσχεση για καταβολή μέρους τους υπολοίπου.

Αν προσθέσουμε σε αυτές τις απώλειες, την αδυναμία είσπραξης εκ μέρους των Δήμων των βεβαιωμένων οφειλών των δημοτών, οι οποίες λόγω της δεινής οικονομικής συγκυρίας που βιώνουν οι συμπολίτες και παρά τις ευεργετικές ρυθμίσεις που προτείναμε αλλά και τα αναγκαστικά μέτρα που επιβάλλαμε, δεν καταφέραμε να εισπράξουμε παρά μικρό μέρος επί των βεβαιωθέντων, καταλαβαίνετε τις τραγικές διαστάσεις που έχει η οικονομική κατάσταση στους Δήμους, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να βρίσκονται προ των πυλών της κήρυξης στάσης πληρωμών αφού προφανώς αντιμετωπίζουν πλέον θέμα επιβίωσης.

Αυτό εξάλλου γίνεται εύκολα αντιληπτό αν σκεφτούμε πως, βάση επίσημων στοιχείων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το ποσό των μη αποδοθέντων στους Δήμους της χώρας ξεπερνά τα 900 εκ Ευρώ.

Δεν θα ήθελα να επεκταθώ σε άλλα οικονομικά στοιχεία και διατάξεις αφού όλοι τα γνωρίζετε μια και όλοι μαζί με μας εισήγησης μου η οποία είναι μάλλον αιρετική αφού απέχει από τον προκαθορισμένο τίτλο του θέματος είναι όμως εντός του περιεχομένου που αποτελεί τη βάση για τον κοινό μας προβληματισμό και την αφορμή για τούτη εδώ τη συνάντηση.

Επιχείρησα αυτή τη συνοπτική αναφορά στα βασικά, σημερινά, οικονομικά δεδομένα διότι όπως προανέφερα στην αρχή της συζήτησης μας, πίσω από τους αριθμούς, υπάρχουν άνθρωποι. Και αυτό προφανώς δεν το αντιλαμβάνεται η κεντρική εξουσία. Όπως δεν αντιλαμβάνεται πως παράλληλα με την οικονομική αφαίμαξη των Δήμων απαξιώνονται και οι άνθρωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Νιώθουμε, και όχι αδίκως, πως δεν εκτιμάται όλος αυτός ο κόπος.

Φαίνεται ότι δεν έχουν καταλάβει την έκταση και την ποιότητα της δουλειάς που γίνεται στους Δήμους, στους οποίους έχουν εναποθέσει το σύνολο των αρμοδιοτήτων και των υποχρεώσεων της κοινωνίας που εκπροσωπούν, φαίνεται να μην έχουν αντιληφθεί πως, ουσιαστικά, οι Δήμοι συγκρατούν αυτή τη στιγμή την κοινωνία, επιτελούν εκτός των άλλων και ρόλο αναχώματος, φορέα ανάσχεσης όλης της κοινωνικής αντίδρασης, που διαφορετικά θα εκτονώνονταν, με απρόβλεπτες συνέπειες, διαταράσσοντας την εύθραυστη ισορροπία της κοινωνικής συνοχής.

Για πόσο καιρόν όμως ακόμη; Μια κοινωνία που στενάζει υπό το βάρος πρωτόγνωρων σε σκληρότητα μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής, πόσο μπορεί να συνεχίσει να εμπιστεύεται και να βασίζεται σε ένα Δήμο που αδυνατεί να εξυπηρετήσει στο βαθμό που απαιτείται πλέον επιτακτικά,

τις ανάγκες της σε υπηρεσίες Πρόνοιας,

τις ανάγκες των σχολικών μονάδων όλων των βαθμίδων που φοιτούν τα παιδιά μας,

τη μισθοδοσία των εργαζομένων που συντηρούν τις οικογένειες τους,

την εξόφληση τιμολογίων σε καταστήματα κι επιχειρήσεις που αρνούνται πλέον να συνεργαστούν με τους Δήμους κι έχουν δίκιο διότι δεν είναι σωστό να εξυπηρετούν τους Δήμους σήμερα παρέχοντας τους τα υλικά και να λαμβάνουν τα χρήματα τους μετά από μεγάλα χρονικά διαστήματα

Ως πότε η κοινωνία θα δείχνει κατανόηση όταν δε θα μπορούμε πλέον να εξυπηρετούμε τις ανάγκες της

σε καθαριότητα,

σε έργα υποδομών,

σε νέα δίκτυα ύδρευσης για να συνεχίσουν να έχουν καθαρό πόσιμο νερό σε σταθερή, ημερήσια βάση

σε έργα βιώσιμης κινητικότητας και περιβαλλοντικής προστασίας και τόσα άλλα.

Μα αν το καλοσκεφτεί κανείς δεν υπάρχει τομέας που να αφορά την καθημερινότητα των κατοίκων, τη ζωή και τη λειτουργία της πόλης και να μην άπτεται των αρμοδιοτήτων του Δήμου!

Τίθεται πλέον ζήτημα αξιοπιστίας μας απέναντι στους πολίτες που μας εμπιστεύτηκαν και στους οποίους καλούμαστε να απολογηθούμε όλο και πιο συχνά όπως επίσης και ζήτημα αξιοπρέπειας.

Διότι δε μπορώ να μην εκλάβω ως προσωπική απαξίωση των Δημάρχων και των συνεργατών τους, το εξευτελιστικό πλέον επίπεδο των μισθολογικών τους απολαβών. Εργαζόμενοι όπως εσείς, οι Γενικοί Γραμματείς, όπως και οι δικοί μας μετακλητοί συνεργάτες, που εργάζονται χωρίς ωράριο και χωρίς καμία εργασιακή ασφάλεια αφού ακολουθούν το Δήμαρχο και αποτελούν δική του επιλογή, άνθρωποι που είναι μέρα νύχτα σε όλα τα προβλήματα, που καταβάλλουν υπερδιπλάσιο κόπο από άλλους που εργάζονται σε άλλα συστήματα δημοσιοϋπαλληλικής λειτουργίας και αμείβονται με μισθούς ανάξιους και των προσόντων τους και του παραγωγικού έργου που προσφέρουν.

Με αυτή τη μανία εξοικονόμησης πόρων να έχει κυριεύσει το σύστημα, επωάζεται ένας κίνδυνος τον οποίο είτε δεν τον έχουν αντιληφθεί είτε υποτιμούν τη δύναμη του: ποιους τελικά προετοιμάζει ως επόμενη γενιά αυτοδιοικητικών αυτό σύστημα; Διότι αν απευθύνεται σε καιροσκόπους, αριβίστες, παπαγαλάκια ή σε πλούσιους κληρονόμους, που δεν έχουν καμία συναισθηματική σχέση με τον τόπο και τους ανθρώπους που θα υπηρετήσουν η – ακόμη χειρότερα-πρόθυμους να παίξουν τα παιχνίδια ύποπτων κερδοσκοπικών κέντρων, εντός και εκτός συνόρων, μια χαρά τα καταφέρνει ως εδώ. Αν ενδιαφέρεται για ανθρώπους καταξιωμένους κοινωνικά κι επαγγελματικά, που νοιάζονται και είναι αποφασισμένοι να εκπροσωπήσουν με αποτελεσματικότητα και εντιμότητα την κοινωνία τους, προσπερνώντας το προσωπικό κόστος αυτής της επιλογής τους , αυτούς μάλλον δε θα τους προσελκύσει ποτέ. Αντιθέτως, τους απομακρύνει ραγδαία.

Άλλη μια ακατανόητη επιλογή ήταν και το επαγγελματικό ασυμβίβαστο του Δημάρχου. Και επιμένω σε αυτή την τοποθέτηση όχι επειδή πιστεύω πως ένας Δήμαρχος μπορεί να είναι όλη μέρα στο ιδιωτικό του γραφείο αλλά αυτό είναι θέμα προσωπικής επιλογής και διαχείρισης του χρόνου του καθενός. Θα μπορούσε όμως ο Νομοθέτης να κάνει ένα διαχωρισμό ώστε οι Δήμαρχοι που επιθυμούν να ασκούν παράλληλα με τα δημοτικά τους καθήκοντα το επάγγελμά τους, να λαμβάνουν απλώς ένα επιμίσθιο τιμητικό από το Δήμο και να ζουν από το επάγγελμά τους χωρίς να συμπαρασύρουν μαζί τους όλους τους συνεργάτες τους σε μισθολογικές μειώσεις. Όσοι πάλι Δήμαρχοι αποφασίζουν να αφοσιωθούν στο δημοτικό τους έργο, να αμείβονται αξιοπρεπώς για να μπορούν να υπηρετούν το λειτούργημά τους. Όλοι εξάλλου γνωρίζουμε τις υποχρεώσεις ενός Δημάρχου και μάλιστα σε μία μικρή ή μεσαία κοινωνία, που δεν είναι καθόλου απρόσωπη.

Αν πάλι τους ενδιέφερε η οικονομία στους Δήμους θα είχαν άλλες ρυθμίσεις για του αιρετούς ως προς τις μισθοδοτικές τους δαπάνες. Θα σας αναφέρω συγκεκριμένο παράδειγμα για να αναδείξουμε πώς, τελικά, αποφάσεις της κεντρικής εξουσίας εστιασμένες στη μείωση των λειτουργικών δαπανών των Δήμων, επιτυγχάνουν το ακριβώς αντίθετο. Άλλη μία απόδειξη της ελληνικής εφευρετικότητας: Πείτε μου με ποια ηθική λογική ή με βάση ποια οικονομική θεωρία, υποχρεώνουν έναν συνταξιούχο, ο οποίος τώρα εκτελεί χρέη Αντιδημάρχου να διαλέξει να παίρνει ποσοστά από τη σύνταξη του ή από το μισθό του ως Αντιδήμαρχος. Αν έπαιρνε τη σύνταξη την οποία δικαιούται κι ένα τιμητικό επιμίσθιο από το Δήμο για τις υπηρεσίες που προσφέρει ως Αντιδήμαρχος, θα επιβαρύνονταν οικονομικά, με ασφαλιστικά δικαιώματα και κρατήσεις, το σύστημα που υπηρετούσε τόσα χρόνια και όχι το Δημοτικό σύστημα στο οποίο εντάχθηκε τα τελευταία χρόνια και τώρα τον επιβαρύνεται σχεδόν εξ ολοκλήρου.

Όπως συμβαίνει όμως σε τέτοιες κρίσιμες περιόδους αγαπητοί φίλοι, το ένα πρόβλημα αποτελεί πηγή δημιουργίας και άλλων αφού και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως κάθε τομέας άλλωστε της δημόσιας ζωής, αποτελεί μια σειρά αλυσιδωτών καταστάσεων που η εξέλιξη της μίας επηρεάζει την πρόοδο της άλλης. Η υφιστάμενη οικονομική αδυναμία των Δήμων και το οικονομικά πλήγμα των εργαζομένων σε αυτούς, προσβάλλει αναπόφευκτα και την αξιοπιστία των Δήμων, όπως ήδη επισημάναμε, με αποτέλεσμα να θίγεται το γενικό προφίλ των Δήμων σε επίπεδο χώρας και να γίνονται συχνά οι Δήμοι αποδέκτες επικοινωνιακών βολών και να σχηματίζεται η εικόνα στους πολίτες ότι το δημοτικό σύστημα είναι διεφθαρμένο.

Αυτή η τακτική βέβαια είναι οικεία σε εποχές κρίσης αφού οι διαχειριστές αυτή της κρίσης προτρέπουν τις κοινωνικές ομάδες σε σύγκρουση πείθοντας τις ότι η μία είναι η αιτία που υποφέρει η άλλη.

Οφείλουμε πάντως να επισημάνουμε ότι στην ουσία η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ανάδελφος θεσμός. Διότι δεν ακούσαμε σε καμία από τις 2 προεκλογικές περιόδους, από κανένα κόμμα, σε κανένα φόρουμ , μία λέξη για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το χειρότερο είναι πως επικοινωνιακά δηλητηριάζεται η κοινωνία, από όσους, εκμεταλλευόμενοι κάποιες μικροκομματικές συμπεριφορές που συνέβαιναν παλιότερα στους Δήμους, όταν δεν υπήρχαν αυτά τα πολλαπλά συστήματα ελέγχου, προληπτικά και κατασταλτικά, όταν δεν υπήρχαν τα διπλογραφικά συστήματα, όταν δεν υπήρχε ο αυστηρός έλεγχος νομιμότητας που γίνεται σε όλα τα επίπεδα, μιλούν για διαφθορά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Αλλά ακόμη κι αν θελήσουμε να μιλήσουμε για διαφθορά, στο πλαίσιο της αυτοκριτικής που όλοι οφείλουμε να κάνουμε, σκέφτομαι πόσο καθοριστικό μπορεί να είναι το ποσοστό διαφθοράς στην Τοπική Αυτοδιοίκηση όταν από το 100% του ΑΕΠ οι Δήμοι διαχειρίζονται το 2,8 % εκ των οποίων, πάνω από το 2% είναι ανελαστικό λειτουργικό έξοδο δηλαδή δεν μπορούν να το αποφύγουν. Οι Δήμοι λοιπόν προκαλούν τη διαφθορά με το 0,8% του ΑΕΠ και όχι όσοι διαχειρίζονται το 97,2%;

Παρ’ όλα αυτά εμείς πιστεύουμε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και είμαστε αποφασισμένοι να μην επιτρέψουμε η δική μας συμπεριφορά να καλλιεργήσει ακόμη περισσότερη σύγχυση και αβεβαιότητα στην κοινωνία μας, να μείνουμε σταθεροί στην υποστήριξη των δομών που εισήγαγε ο Καλλικράτης μέσα από τις οποίες επιδιώκεται μια πολυεπίπεδη διακυβέρνηση προσανατολισμένη στην ενθάρρυνση της συμμετοχής στην ευρωπαϊκή διαδικασία και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της κοινοτικής δράσης, μέσα από την εφαρμογή σημαντικών στρατηγικών επιλογών.

Οι ρυθμίσεις του Καλλικράτη στόχευαν να εξασφαλίσουν στη σύγχρονη αυτοδιοίκηση το χαρακτήρα της εγγύτητας στη λήψη αποφάσεων, της χρηστής διακυβέρνησης, της εποπτείας και του ελέγχου, της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής, της ενίσχυσης του ρόλου και των δικαιωμάτων του πολίτη, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ουσιαστικά της πολυ-επίπεδης διακυβέρνησης

Βέβαια η πρόβλεψη ήταν να διευρυνθούν μεν οι αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με παράλληλη όμως εξασφάλιση νέων πόρων και παροχή των κατάλληλων εργαλείων για τη διεκπεραίωση του ρόλου και των λειτουργιών της. Κατ αυτόν τον τρόπο θα λειτουργούσε η συμπληρωματικότητα και συνοχή των λειτουργιών της κρατικής διοίκησης με την τοπική αυτοδιοίκηση προκειμένου να υπηρετούν έναν κοινό σκοπό- την προαγωγή της κοινωνικής ευημερίας, την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή της χώρας.

Στην πράξη βέβαια η θεωρία, απεδείχθη ανεφάρμοστη σε βασικούς τομείς.

Σε ότι μας αφορά πάντως θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε και αν υπερασπιζόμαστε την επιλογή μας να υπηρετήσουμε και να στηρίξουμε με όλα τα μέσα την κοινωνία μας, ελπίζοντας και διεκδικώντας τον εξορθολογισμό του κεντρικού πολιτικού συστήματος το οποίο θα πρέπει επιτέλους να πάψει να αντιμετωπίζει τους Δήμους βερμπαλιστικά, να συνειδητοποιήσει ότι τα πλείστα όσα γίνονται στην ελληνική κοινωνία, εκτός από τις κεντρικές πολιτικές επιλογές , την εξωτερική πολιτική και την Άμυνα , γίνονται από τους Δήμους και να δείξει στην Αυτοδιοίκηση, τους ανθρώπους της και το έργο που επιτελούν το Σεβασμό που αξίζουν. Στο θέμα του Σεβασμού είμαστε και θα παραμείνουμε αμετακίνητοι. Είναι εξάλλου το μόνο εναπομείναν ισχυρό κίνητρο για να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που κάνουμε, με τα ελάχιστα μέσα που μας παρέχουν. Ο Σεβασμός στο έργο μας και στην αξιοπρέπεια μας, ως πρόσωπα και ως θεσμικοί παράγοντες που αναδειχθήκαμε από την ελεύθερη βούλησης της πλειοψηφίας των πολιτών, είναι η βασικότερη συνθήκη που διεκδικούμε για να προχωρήσουμε.

Σας ευχαριστώ για την τιμητική σας πρόσκληση να συμμετάσχω κι εγώ στις εργασίες του Πανελληνίου Συνεδρίου σας και να μοιραστώ τις σκέψεις μου και τις ανησυχίες μου με ανθρώπους που εκτιμώ και χαίρομαι να συνεργάζομαι μαζί τους. Καλή δύναμη σε όλους μας.